قرآنکریم می فرماید :ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ (نحل: ۱۲۵)

مردم را با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت کن.

در حالی‌که ملت ما با زخم‌های سیاسی، مشکلات اقتصادی، گسست اجتماعی و تضعیف اعتماد دینی مواجه است، نقدهای رسانه‌ای، منبری، حزبی یا خیابانی که صرفاً شکایت و سرزنش باشد، بدون اینکه راه‌حل بدهد، چیزی جز تخریب روحیه مردم و دلسردی نسل جوان به بار نمی‌آورد.

لازم است نقد های خویش را در روشنانی احکام دین و به نیت اصلاح وخیر خواهی و نه تخریب و افساد جامعه ارایه کرد.

نقد در سنت نبوی و فقه اهل سنت

پیامبر اسلام صلی الله علیه و سلم فرمود:

الدِّينُ النَّصِيحَة (رواه مسلم)

دین، همگی خیرخواهی است.

در واقع، هر نقدی که از روح نصیحت و نجات تهی باشد، دیگر دینی نیست؛ بلکه نوعی کینه‌ورزی، بی‌مهری یا خودبرتربینی است.

امام شافعی رحمه‌الله با جمله‌ای عمیق می‌فرماید:

من وعظ أخاه سِرًّا فقد زانه، ومن وعظه علانية فقد شانه

نصیحت در نهان، زینت مؤمن است؛ اما در علن، مایه‌ ننگ.

و امام ابن تیمیه رحمه‌الله با دقت فقهی می‌گوید:

النّاقد إن لم یقدّم البدیل فهو شاکٍ لا مصلح

نقدکننده‌ای که جایگزین ارائه نمی‌کند، شکایت‌گر است نه اصلاح‌گر.

در جامعه‌ی ما، بسیاری از سخنرانی‌ها، رسانه‌ها، جلسات سیاسی و حتی منبرهای دینی به‌جای راه‌حل دادن، مملو از انتقادهای بی‌اساس و تکراری‌اند که به‌جای اصلاح، آبروی شخصیت‌ها و نهادها را می‌برند، بدون اینکه طرح ونقشه ای بیرون رفت از مشکلات پیشنهاد شود.

وضعیت مسلمانان در سطح افغانستان وامت اسلامی .

• برخی جریان‌ها، به‌جای وحدت و همفکری، در صدد تخریب یکدیگرند.

• رسانه‌ها، به‌جای هدایت، به افزایش شکاف و ایجاد فضای منفی می‌پردازند.

• اختلافات مذهبی، زبانی، قومی و سیاسی، به‌جای حل‌وفصل، در قالب نقدهای مسموم بازتولید می‌شوند.

در امت اسلامی:

• ما شاهد فروپاشی وحدت در سایه‌ی تکفیر، تحقیر و نقدهای کور هستیم.

• دشمنان امت، دقیقاً از همین فضای بی‌اعتمادی، برای نفوذ و تفرقه استفاده می‌کنند.

• در نبود نقد سالم، مصلحان منزوی و فرصت‌طلبان برجسته می‌شوند.

• صهیونیزم رسانه ای رشد کرده در دید مردم موقر و دلسوز به جامعه معرفی می شوند.

راه برون‌رفت: نقد همراه با نیت خیر، طرح سازنده، و رعایت حرمت

اسلام از ما می‌خواهد که اگر نقد می‌کنیم:

1. از سر خیرخواهی و دلسوزی باشد؛ نه خصومت و برتری‌طلبی.

2. راه‌حل جایگزین و قابل عمل ارائه دهیم.

3. زبان و ادبیات ما مملو از ادب، احترام و کرامت انسانی باشد.

4. آبروی افراد و نهادها را حفظ کنیم.

5. با نیت اصلاح نقد کنیم، نه انتقام یا معاندت .

نقد در اسلام، ابزار اصلاح است نه تفرقه. نقد بی‌مشوره و بی‌راه‌حل، همانند آتش در کاه است؛ سریع شعله‌ور می‌شود، اما هیچ اصلاحی نمی‌آورد.

ملت ما و امت اسلامی نیازمند مصلحان دانا، خیرخواهان ناصح، و منتقدان با طرح و همدلی است؛ نه شکایت‌گران رسانه‌ای و غوغاسالاران سیاسی.

بیایید از طبیب دانا بیاموزیم؛ او هم درد را می‌گوید، هم درمان را تجویز می‌کند. نه آن‌که تنها زخم را نشان دهد و روح را بی‌درمان رها کند.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پیمایش به بالا